اندازه گيري پيري شرياني و سختي شرياني

افزايش سن و پيري شرياني، با افزایش سختی شریان های بزرگ همراه است كه به سختي شرياني معروف است. مطالعات نشان داده اند که افزایش سختی شریاني، که یک پارامتر بالینی است و منعکس کننده میزان پیری شریان ها است و به طرز قابل توجهي پیش بینی کننده بیماری های قلبی و شريانی مستقل از فشار خون و سایر عوامل خطر قلبی شريانی است.سختی شریانی عمدتاً با سن بیمار مرتبط بوده و همچنین تحت تأثیر شرایط دیگر مانند استرس نيز قرار مي گيرد به همين دليل افزایش سن شريانی باعث افزایش حوادث قلبی شريانی مانند سکته قلبی و مغزی که مهمترین عوامل مرگ و مر در کشورهای پیشرفته هستند می شود.
 تَصَلُّبِ شَرایین یا آترواسکلروزیس (atherosclerosis)، نام یک بیماری در رگ‌ها است که به طور مکرر برای توصیف پیری شریان ها به کار می رود. اين بيماري با رسوب لیپید و کلسترول کم‌چگال بر روی دیواره داخلی سرخ‌رگ‌های با قطر متوسط و بزرگ همراه است.
 مطالعات نشان داده اند که اگرچه پیری قوی ترین دليل سختی شریانی است ، اما درجه سختی شریانی را می توان با عوامل خطر مختلفی مانند فشار خون ، سیگار کشیدن ، مصرف نمک ، اختلال در سطح چربي هاي خون، دیابت قندی و فاکتورهای التهابی مانند پروتئین واکنش پذیر C نيز ارزيابي كرد.هم چنين فشار خون بالا ، ضربان قلب بالا و کراتینین بالا در خون (کراتنین همانند اوره ماده اي سمی در خون است که بدنبال سوخت و ساز مواد غذائی در بدن به وجود می آید و فقط از طرق کلیه ها دفع می شود) پیش بینی کننده سختی شریانی هستند.
عمده تغییر عملکردی که با پیری شریانی رخ می دهد ، از دست دادن فاصله سلولی است و اين كاهش فاصله موجب  افزایش سختی مي شود.اختلال در عملکرد شریان ها در سن بالا با اختلال در عملکرد اندوتلیال همراه با کاهش معنی داری در استیل کولین القا کننده اکسید نیتریک وابسته به وازودیلاسیون مشخص می شود.

علل وقوع سختي شرياني

تخریب الاستین(رشته هاي پروتئيني موجود در بافت ها كه باعث انعطاف آن بافت مي شوند) لایه مياني رگ ها یکی از یافته های مهم پاتولوژیک(آسيب شناسي) پیری شریانی است كه دلیل اصلی افزایش سختی شریان های بزرگ با افزایش سن است. مسیرهای مختلفی از جمله سیتوکین های التهابی(گروهي از مولكول هاي ترشحي از دستگاه ايمني در فرايند التهاب) ، مولکولهای چسبندگی ، متالوپروتئینازهای ماتریکس ( MMPs ،گروهي از آنزيم هاي پروتئيني تجزيه كننده كه د رالتهاب و بيماري هاي قلبي شرياني نقش دارند) و تبدیل کننده فاکتور رشد-β در فرآیند پیری شریانهای اصلی نقش دارند.
فشار خون و سختي شرياني
پیشرفت سختی شریان ها  با تغییر سرعت نبض موج ( PWV ) اندازه گیری می شود و در بیماران با فشار خون بالا ،  در مقایسه با بیماران دارای فشار خون طبیعی به طور قابل توجهی بیشتر است.كه مکانیسم و علت آن را می توان با افزایش استرس ، التهاب شريان ، اختلال عملکرد اندوتلیال  و فعال سازی سیستم آلدوسترون رنین-آنژیوتانسین  که مشخصه فشار خون بالا است توضیح داد. مطالعات نشان داده اند كه كنترل فشار خون بطور قابل ملاحظه ای پیشرفت سختی شريان و به طبع مشكلات قلبي شرياني ناشي از آن را سرکوب می كند. 
سیستم رنین-آنژیوتانسین (RAS) که سیستم رنین-آنژیوتانسین-آلدوسترون (RAAS) هم خوانده می‌شود، یک سیستم هورمونی است که فشارخون و همچنین تعادل آب (مایعات) را در بدن تنظیم می‌کند. همچنین می تواند با تغییر ترکیبات مهمي مانند کلاژن و الاستین ساختار شریان های بزرگ را تغییر دهد.

•   افراد طبيعي اشخاصي هستند كه هيچ گونه علايم بيماري قلبي - شرياني ندارند. اين افراد معمولا داراي مقادير طبيعي هر كدام از شاخص هاي حياتي قلبي، ريوي مي باشند که تحت تاثير متغيرهايي مانند سن، جنس، قد و ژنتيك قرار مي گيرند. همچنين در تقسـيم بنـدي هـاي ديگـر فشـارخون طبيعي را بين   100-139 روی 60-89  میلیمتر جیوه می دانند.